Geschreven door David Paul Doornbos, MA

In quarantaine

In maart schreef ik een blog over de onzekerheid die bij veel ondernemers leefde door de Coronacrisis. Dit was óók een oproep aan ondernemers met de volgende vragen:

• Tegen welke overheidsregels loop jij aan bij subsidieaanvragen?
• Hoe kunnen we het ondernemerschap in deze zware tijden stimuleren met praktische oplossingen voor regelgeving ?

Ervaringen uit de praktijk

Uit de vele reacties blijkt dat er ruimte is voor verbetering. Niet zozeer in de regelgeving zelf, maar vooral in het toepassen daarvan:

• Een trage behandeling van subsidieaanvragen houdt ondernemers in onzekerheid.
• Dezelfde inhoudelijke vragen worden gesteld over eerder gesubsidieerde projecten in nieuwe vraagrondes.
• Ondernemers die al bekend zijn bij de subsidieverstrekker worden opnieuw over hun achtergrond bevraagd.
• Vertraging door vragentrajecten en als gevolg een latere subsidietoekenningen.
• Een startup in de duurzame technologie sector met een indrukwekkend track record moet vooraf  bewijzen dat zijn project succesvol kan worden uitgevoerd.

Uiteindelijk is het bij al deze ondernemingen goed gekomen en is de subsidie of financiering pas na een lange procedure en veel gedoe verstrekt. Toch is dit een gemiste kans. Juist nú is de ondernemer geholpen met een snelle, effectieve behandeling. Dit voorkomt liquiditeitsissues, uitstel van beslissingen, projecten die later starten, wachttijden bij toeleveranciers en extra onzekerheid. Misschien is het niet zozeer de regelgeving op zich, maar meer hoe de overheid deze zelf hanteert.

De rol van de subsidiebeoordelaar tijdens Corona

En dan vraag je je af:

• Hoe zitten de beoordelaars erbij tijdens de Coronacrisis?
• Realiseren zij zich dat zij met het beoordelen nu een essentiële rol vervullen in het stimuleren van innovatie en daarmee met het op gang houden van de economie?
• En dat een snelle(re) behandeling daarin kan helpen?

De maatregelen uit het ‘Corona-noodpakket’ zijn gericht op financiële overheidssteun voor bedrijven om te voorkomen dat er ontslagen vallen. Hierbij worden aan de voorkant weinig barrières opgeworpen. Aanvragers ontvangen direct een voorschot en verantwoording komt achteraf. Kan dit niet ook bij de beoordeling van innovatiesubsidies?

Hoe voorkomen we vertraging door administratieve rompslomp?

Begrijp me niet verkeerd: een gedegen beoordeling van subsidieaanvragen is goed en noodzakelijk maar blijkt in de praktijk ook vertragend te werken. Zeker als er naar aanleiding van een beantwoording aanvullende vragen worden gesteld.

Ik heb zelf de indruk dat het stellen van vragen bij subsidieaanvragen momenteel soms doorschiet, zowel in aard als hoeveelheid. Is het ècht niet mogelijk op basis van de aangeleverde gegevens adequaat te beoordelen? Wat is de impact van aanvullende vragen voor de aanvrager? Staan de inspanningen om de vragen te beantwoorden nog in redelijke verhouding tot het subsidiebedrag. Of stelt men vragen om de beslistermijn op te schorten?

Uiteraard moet er een toetsing vooraf plaatsvinden, maar soms worden er bij de beoordeling dusdanig veel gegevens als onderbouwing of bewijs opgevraagd die net zo eenvoudig achteraf bij de verantwoording getoetst konden worden. Vaak is alle informatie er wel, maar deze in de gewenste vorm aan te leveren vergt veel tijd. Tijd die nu beter in de innovaties zelf of in het draaiend houden van bedrijven gestoken kan worden!

Beoordelingsprocedures mogen nu niet vertragend werken

In de Coronacrisis moeten we haast maken met het aanzwengelen van de economie. Als de overheid innovatie wil stimuleren, maar in de praktijk barrières opwerpt door vertragende beoordelingsprocedures, dan draagt dit niet bij aan verbetering van het ondernemersklimaat.

Terwijl het in deze tijden zo moet zijn dat het ondernemingen aantrekkelijker gemaakt wordt zonder teveel bureaucratische belemmeringen te investeren in nieuwe technologieën en het klimaat, door fiscale voordelen, subsidies en laagdrempelige investeringsprogramma’s. Niet alleen de regelingen uit het noodpakket, maar álle innovatieregelingen. Een snelle toetsing aan de voorkant en verantwoording achteraf kost de overheid bovendien niets extra’s.

Positieve best practices tijdens Coronatijd

Gelukkig zijn er ook positieve voorbeelden. Zo zag ik dat uitvoeringsinstantie RVO adequaat op de nieuwe situatie van thuiszitten inspeelde door coulance te tonen om WBSO-jaaraanvragen ‘open te breken’ en aanvragers extra S&O-uren konden aanvragen. Ik was ook positief verrast door de zeer snelle beoordeling van ondernemingen die voor het eerst WBSO aanvroegen. En er is in no time een indrukwekkend pakket met Covid-19 regelingen opgetuigd. Het kán dus wel!